Avondlezingen: Wetenschapscommunicatie, Plastic vissen, Survival at sea, Quiz

Gemma hield een lezing vol humor over wetenschapscommunicatie. Ze belichtte vijf belangrijke aspecten van het overdragen van kennis. De omstandigheden en de opvallende personen op de boot, waarin ook weer de regel van ‘two units (alcohol) a day’ werden sprankelend naar voren gebracht.

Plastic vissen
De kapitein gaf zowaar toestemming om woensdag nog een keer plastic te vissen. Weer met de snelheid van 1 knoop (= 1,8 km per uur) het plasticnet aan het oppervlak meegesleept, de inhoud via een trechter in plastic buisjes gebracht, die van codes voorzien en in de vriezers gebracht voor onderzoek in Texel. Jaap en ik zijn er steeds handiger in geworden. We zagen weer meer plastic dan bij de monsterplekken op de 12de breedtegraad. Gek dat Jaap en ik als biologen blij werden dat we eindelijk wat plastic vonden: mooi, we hebben beet!
‘s Avonds gaf Corina haar lezing over plastics. We hadden als ‘plasticteam’ de bemanning gestimuleerd om te komen want Corina wil zowel kennis overdragen als ook het publiek bewust maken van de invloed van eigen handelen. We hadden 12 schoonmaak- en verzorgingsproducten van bemanning en wetenschappers gevraagd en daarna onderzocht op de aanwezigheid van plasticdeeltjes.

Swarfega-Heavy-Duty

bevat helaas kunststof korrels

In tegenstelling tot 5 jaar geleden toen Corina dit onderzoekje voor het eerst deed, zaten er nu alleen in Swarfega Heavy Duty kunststofkorrels met op het oog herkenbare witte bolletjes. Corina controleerde het materiaal via een brandproefje met een Cola-blikje als houder vastgeklemd in een reuze Engelse sleutel boven een bunsenbrander. De uitslag kwam overeen met wat op de verpakking staat: kunststofkorrels. De kapitein deed eerst wat afwerend maar besloot dat die pot eruit zou gaan. Dan maar wat zand of gemalen puimsteen aan de variant zonder kunststof toevoegen. Ook de verbrandingsoven voor plastics aan boord kwam nog ter sprake: welke gassen komen er vrij? Is het niet beter als de boot al het plastic van een reis zou verzamelen en in de volgende haven zou afgeven? Maar hebben ze daar dan wel de juiste oven en techniek? En waar moet je al dat plastic laten? Op de NIOZ-onderzoeksboot Pelagia nemen ze alles wel mee terug. Ik kreeg als lid van het plasticteam Corina’s powerpoint mee op mijn USB-stick! Wie weet past het in het lesmateriaal.

Pelagia%202

NIOZ-onderzoekschip Pelagia

Survival at sea
Bert Boekschoten gaf een finale lezing over soorten, die rampen niet hebben overleefd met als mooi voorbeeld de Spinosaurus die niet vissen maar krokodillen zou hebben gegeten. Hij zou met zijn sterk ontwikkelde voorpoten zijn prooi omklemd hebben en onder water hebben laten stikken.

spinosaurus_ngm_102014_superjaws_108to110

Quiz
Tot slot had ik een quiz gemaakt met stellingen, die deels serieus op de inhoud van mijn lesmateriaal sloegen en deels met stellingen over mensen en gekke dingen aan boord. Professor Toni werd de King of the Sea met drie units alcohol als prijs.

Walvis, dolfijnen en twee haaien
Gisteren, donderdag, was het het mooiste weer van de wereld: 22 graden, heldere hemel, geen wind. Een verademing na die voortdurend razende passaat. In de buurt van Tenerife werd er ‘Dolfijnen, dolfijnen’ geroepen en iedereen naar het dek. Een stuk of tien zwommen af en toe boven water komend een stukje mee. Tegelijkertijd slingerden twee haaien naast de boot. Het waren aan hun bewegingen te zien duidelijk haaien maar ook Geert-Jan kwam er niet uit tot welke soort ze behoren. Eerder hadden we die dag op afstand het spuiten van een walvis gezien. Ik kreeg echt het gevoel op een cruiseschip een luxe vakantie te hebben: heerlijk weer, rustige zee en mooie dieren. Maar ja, toch weer aan het werk want ik wilde die eerste versie af hebben voordat ik van boord zou gaan.

Barbecue
Gistermiddag, donderdag, kwamen we al voor de kust van Tenerife stil te liggen. Eindelijk na vier weken land in zicht maar pas morgen, zaterdag, mogen we van de Cook af. Eerst alle apparaten en meetinstrumenten inpakken in enorme NIOZ-kisten en die in containers plaatsen. Die gaan dan eerst naar Southampton, de thuishaven van de James Cook, en dan verder naar Texel. De kapitein gaf toestemming voor nog een tweede barbecue maar dan zonder gratis alcohol. De koks hadden een heerlijke punch gemaakt, die zeker niet alcoholvrij was. De boot lag zo gedraaid dat we zittend op stoelen een schitterende zonsondergang hadden: dramatische rode, blauwe, oranje en gele kleuren. Ik had leuke gesprekken met bemanningsleden. Wat leven zij in een andere wereld!

Officiële overhandiging van de kristallen karaffen
Vanmorgen vroeg de kapitein of ik als erkende blog-reporter(!) foto’s wilde komen nemen van de officiële overhandiging van de kristallen karaffen aan Wally en Pete vanwege hun 30-jarig jubileum bij de zaak. Dat wilde hij nu in uniform doen want dat staat beter naar de buitenwereld. Pete en Wally waren verguld. Tenerife op de achtergrond!

Skypecall

Skypen met ITS op Texel

Skypen met ITS-Academy op Texel
Vanmiddag hadden Jan-Berend en ik contact met Lutz die een workshop voor docenten gaf op zijn school De Hoge Burg op Texel. Alle routers werden stil gelegd zodat de weinige bandbreedte, die we als boot hebben (een mailtje downloaden kost 1-2 minuten, een foto verzenden langer en na een kwartier moet je de verbinding herstellen) voor ons Skype-gesprek beschikbaar kwam. Het geheel duurde maar 10 minuten, waarin ik uitlegde hoe interessant het stofproject is en hoe leuk de bootreis en wat ik allemaal heb gedaan. Lutz probeert meer docenten een maand stage in technologische bedrijven te laten lopen en ik ben inmiddels een paradepaardje geworden.
Ik laat het lesmateriaal beginnen met 15 stellingen. Elke daarvan was voor mij een nieuw inzicht: ik wist duidelijk weinig over de oceaan en alles wat daarin gebeurt. Ik gebruikte tijdens de Skypesessie drie van die stellingen en zij moesten die met linker hand omhoog (onjuist) of met rechterhand omhoog (juist) beantwoorden. Gelukkig wisten ze niet op alle vragen antwoord.

Zo, nu naar de bar, waar de finale van het tafelvoetbal waarschijnlijk zijn ontknoping heeft gehad. Dan naar de lichten van Tenerife kijken en tenslotte nog naar het achterdek voor de sterren. Morgen aan wal en Tenerife verkennen!
De eerste versie is klaar dus voorlopig even genoeg stof en stof gehad.

Pete, Captain, Wally

Pete, Captain, Wally – 30 jarig jubileum