Corina werkt bij het NIOZ op Texel en is professor aan het UvA Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteemdynamica, het IBED.
Zij geeft graag college om kennis uit te dragen, verwondering te scheppen, studenten enthousiast te maken en om ze te betrekken bij het huidige onderzoek. Dat Corina een zaal studenten enthousiast kan maken, is voor mij zonder meer duidelijk. Tijdens haar avondlezing op de James Cook lichtte ze haar onderzoek vol vuur toe en was ze bereid om moeilijke delen opnieuw uit te leggen.
Als kind stelde ze altijd ‘Waarom’-vragen: ‘Waarom is gras groen?’ Achteraf is ze blij dat ze drie keer werd uitgeloot voor diergeneeskunde en inmiddels biologie als parkeerstudie had gekozen. Deze studie is breed en divers, omvat vakken van het moleculaire niveau tot hele systemen. Ze was vooral geïnteresseerd in microbiologie en paleontologie en studeerde af in de mariene biologie.
Mariene virussen
Corina Brussaard is altijd geïntrigeerd geweest door de overgang van leven naar dood en virussen zijn dan uitstekende onderzoeksobjecten. Ze zijn heel klein en vele ervan zijn na 10 jaar in de koelkast nog steeds niet uitgeschakeld. Ze komen pas in actie als ze een gastheer hebben geïnfiltreerd, die ze dan wel of niet uitschakelen. Stel dat de gastheer een bacterie is en dood gaat, dan komen de celbestanddelen weer als voedsel voor andere bacteriën beschikbaar, ‘De een zijn dood is de ander zijn brood’.
Het liefst zou Corina gegevens van vele jaren uit diverse gebieden verzamelen door telkens tochten op dezelfde transecten van zeeën en oceanen te maken. Steeds data verzamelen over aantallen en diversiteit op verschillende dieptes. Dat kost veel tijd en geld. Onderzoek is soms direct toepasbaar maar niet elk onderzoek hoeft meteen nut te hebben. Bijproducten van puur wetenschappelijk onderzoek blijken later vaak maatschappelijk relevant te zijn zoals de techniek van snowboarden en chips in onze bankpasjes.
Het onderzoek aan mariene virussen is een jong onderzoeksveld. Er valt nog veel te ontdekken in de wereld van virussen en zeker in die van mariene virussen.
De James Cook-expeditie
Onze expeditie levert nu voor het derde opeenvolgende jaar gegevens van dit traject op. Resultaten wijzen op seizoensafhankelijke patronen. Het is bekend dat ijzer in dit gedeelte van de oceaan een van de beperkende voedingsstoffen is. Saharastof bevat dat ijzer. Een van de onderzoeksvragen is of dat ijzer de groei van algen bevordert. Voor dit soort onderzoek is het goed om meerdere disciplines aan boord te hebben. Juist het uitwisselen van kennis en inzichten door de verschillende wetenschappers is stimulerend. De microbioloog Corina spart graag met de paleogeologen en chemici aan boord.
Zij geniet van het continue inspelen op de resultaten die ze onderweg tegenkomt. Zij bedenkt dan nieuwe experimenten op deze tocht gesteund door onderzoeksassistente Anna en analiste Kirsten van het NIOZ. De masterstudente Tessa is in opleiding en helpt mee.
Zo wordt de sterftesnelheid van de algen en bacteriën door virussen en zoöplankton gemeten. Met behulp van een flow cytometer wordt de aantallen van de verschillende algengroepen bij verschillende condities gemeten: met en zonder stof.
Allemaal onderzoek waarbij veel precisie en toewijding vereist is.
Breed bezig
Corina is breed bezig. Op de boot gaat ze door met een extra onderzoekje naar de aanwezigheid van plastic deeltjes in de oceaan. Maar zij startte hier ook een onderzoek naar plastic deeltjes in de schoonmaakmiddelen en verzorgingsproducten van de bemanning en de opstappers. Het is mooi om te zien dat de merken nu minder plasticdeeltjes bevatten dan vijf jaar geleden. Een enkel schoonmaakmiddel bevat plastic microbeads en dat staat keurig op de ingrediëntenlijst op de achterkant vermeld. Download de App van http://get.beatthemicrobead.org/ voor het controleren van je eigen producten en producten in de schappen.
Vorige week werd een artikel van Corina’s hand in het tijdschrift Nature Communications gepubliceerd over de invloed van kleine hoeveelheden opzettelijk gemorste olie in de Noordzee. De effecten waren meteen te zien in de dalende aantallen algen en zooplankton. Hoeveel bekendheid krijgt deze nieuwe informatie? Nu maar hopen dat de politiek hier iets mee doet.
Onderzoek op Antarctica
Ook Antarctica is heel interessant voor Corina, want daar gaat de opwarming sneller dan elders. Door de opwarming smelten het ijs en de gletsjers sneller. Welke gevolgen hebben die veranderingen voor de algen en uiteindelijk voor de voedselketen? Daarnaast zorgt klimaatverandering voor extra CO2 in het water waar ook naar gekeken wordt. Verandert de zuurgraad?
In 2004 deed ze haar eerste onderzoek in de Zuidelijke IJszee en sinds 2010 vanaf Antarctica. Een van haar promotiestudenten is er recentelijk zelfs twee keer vijf maanden geweest. Langer kan niet want dan is het winter, te donker en te koud. Je kunt stellen onderzoek onder extreme omstandigheden. Zo werd in klimaatkamers de pooltemperatuur nagebootst want de poolorganismen moesten wel in leven blijven. Ze werkten er in een container met dikke kleding en handschoenen aan terwijl het zoute zeewater kouder was dan 2 graden. Af en toe eruit en een kop thee drinken. Juist door onderzoek in dat gebied te herhalen kun je de invloed van de temperatuurstijging mooi bepalen.
Autoriteit
Door onderzoek op Antarctica kun je beter dan waar ook voorspellingen doen over de invloed van de temperatuurstijging op het leven op aarde. Gedreven door haar interesse in onopgeloste problemen en haar bezorgdheid voor juist dat leven op aarde doet zij baanbrekend onderzoek om kennis aan te leveren voor actie. Zij ziet graag dat de resultaten opgenomen worden in bijv. ecosysteemmodellen. Corina Brussaard lichtte reeds verscheidene keren haar bevindingen toe bij Pauw en Witteman en sprak op bijeenkomsten over onderzoek bij Antarctica en de Noordzee onder leiding van destijds Koningin Beatrix. Ze is sinds kort lid van de American Academy of Microbiology.
Voor mij is zij HET voorbeeld van een bevlogen wetenschapster, die op haar eigen manier Waarom-vragen blijft stellen en beantwoordt en tegelijk anderen weet te betrekken bij het probleem dat ons allemaal bedreigt: de opwarming van de aarde.